Nguyên nhân bệnh dịch tả gà? cách điều trị bệnh hiệu quả
Bệnh dịch tả gà, còn được biết đến dưới tên gọi bệnh Newcastle hoặc bệnh gà rù, đánh dấu mình như một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với ngành chăn nuôi gà. Với khả năng lây lan nhanh chóng và tỷ lệ tử vong cao, bệnh này đã trở thành nguyên nhân chính gây ra những tổn thất nặng nề về kinh tế cho người chăn nuôi.
Trong bài viết này, Đá gà Club mong muốn đồng hành cùng người chăn nuôi trong hành trình tìm hiểu và áp dụng các phương pháp phòng ngừa cũng như điều trị hiệu quả cho bệnh Dịch tả gà, giúp giảm thiểu rủi ro và bảo vệ đàn gà khỏi nguy cơ này.
Nguyên nhân bệnh dịch tả gà
Bệnh dịch tả gà, một tình trạng y khoa phức tạp do virus Paramyxo gây ra, không phân biệt lứa tuổi hay giống loài, có khả năng tấn công và lan rộng qua mọi tầng lớp của đàn gà, với tỷ lệ lây nhiễm có thể đạt 100% và tỷ lệ tử vong đáng kể.
Đáng chú ý, không chỉ gà, bệnh này còn ảnh hưởng đến nhiều loài gia cầm và thủy cầm khác, bao gồm bồ câu, vịt, gà tây, gà sao, chim cút, và ngan, làm tăng thách thức trong việc kiểm soát dịch bệnh.
Sự lây lan của bệnh dịch tả ở gà xảy ra thông qua nhiều con đường, bao gồm tiếp xúc trực tiếp với người chăm sóc, chuột, hoặc chim hoang dã mang virus; không khí, thức ăn, và nước uống cũng là những phương tiện cho virus từ cá thể mang bệnh sang cá thể khỏe mạnh với tốc độ lây nhiễm chóng mặt.
Dù virus dịch tả có thể tồn tại qua nhiều năm trong điều kiện môi trường lý tưởng, như ở những nơi mát mẻ, nó lại rất dễ bị loại bỏ bởi các loại thuốc sát trùng thông thường, mở ra một hướng tiếp cận khả quan trong việc kiểm soát và phòng ngừa bệnh.
>> xem thêm: Bệnh APV sưng phù đầu gà và quy trình xử lý bệnh hiệu quả
Triệu chứng
Kỳ ủ bệnh của dịch tả gà thường kéo dài từ 5 đến 12 ngày, với phổ biến nhất là khoảng 5 ngày. Dựa trên mức độ nghiêm trọng, bệnh này được phân loại thành ba dạng: siêu cấp tính, cấp tính, và mãn tính, mỗi dạng mang đến những biểu hiện đặc trưng cho đàn gà.
Trong dạng siêu cấp tính, gà thường biểu hiện sự ủ rũ đáng kể và có thể tử vong chỉ sau vài giờ, khiến việc nhận diện triệu chứng trở nên khó khăn. Đây là tình trạng thường gặp ở giai đoạn đầu của ổ dịch.
Ở dạng cấp tính, triệu chứng của bệnh dịch tả gà trở nên rõ ràng và dễ quan sát hơn:
- Gà biểu hiện cảnh báo cao độ với tình trạng sốt cao, ủ rũ, chán ăn nhưng lại tăng cường uống nước, sốt lên đến 42 – 43 độ C.
- Các dấu hiệu như khó thở, ho, hắt hơi, chảy nước mũi trở nên phổ biến.
- Quan sát sẽ thấy mào gà và yếm gà tím bầm, và dấu hiệu của rối loạn tiêu hóa như ăn không tiêu, phân trắng xanh, trắng xám hoặc nâu sẫm, và tình trạng ngừng đẻ trứng hoặc giảm sản lượng trứng sau 7-21 ngày mắc bệnh.
- Tỷ lệ tử vong ở dạng này có thể cao từ 40-80%.
Dạng mãn tính xuất hiện khi ổ dịch kéo dài, gà bắt đầu biểu hiện các vấn đề thần kinh như đầu ngoẹo, cổ cong, di chuyển quanh vòng tròn hoặc mổ trượt thức ăn, đánh dấu sự chuyển biến lâu dài của bệnh.
Bệnh tích
Trong quá trình phẫu thuật khám nghiệm gà, các dấu hiệu bất thường xuất hiện rõ rệt trong nhiều cơ quan, đặc biệt là hệ tiêu hóa và hô hấp. Cụ thể, dạ dày của gà cho thấy các vết xuất huyết nằm ở vùng đỉnh lỗ tuyến, trong khi ruột gà bị tổn thương nghiêm trọng với các vết viêm loét và sưng nổi giống như nút của cúc áo. Khu vực trực tràng và hậu môn cũng không nằm ngoại lệ, chứng kiến các điểm xuất huyết rõ ràng.
Không chỉ giới hạn ở hệ tiêu hóa, nhưng hệ thống hô hấp cũng bị ảnh hưởng nặng nề, với thanh khí quản của gà xuất hiện các vết xuất huyết. Là một bộ phận quan trọng, phổi bị tổn thương bởi tình trạng viêm túi khí, biểu hiện qua màu sắc đục, là dấu hiệu của tình trạng viêm nhiễm nặng. Những phát hiện này không chỉ làm sáng tỏ nguyên nhân gây bệnh mà còn định hướng các biện pháp điều trị cần thiết.
Phòng bệnh dịch tả gà
Để bảo vệ đàn gà khỏi dịch tả, người chăn nuôi được khuyến nghị áp dụng lịch tiêm chủng ngừa bằng vắc xin do Công ty thuốc thú y TW II phát triển, theo hướng dẫn sau:
- Ngay khi gà tròn 3 ngày tuổi, sử dụng vắc xin dịch tả hệ 2 bằng cách nhỏ vào mắt và mũi.
- Khi gà đạt 21 ngày tuổi, tiếp tục nhỏ mắt vắc xin dịch tả hệ 2.
- Phòng ngừa lần thứ ba được thực hiện với vắc xin dịch tả hệ 1, tiêm dưới da ở tuổi 2 tháng.
Ngoài ra, vắc xin Lasota cũng là một lựa chọn với lịch tiêm chủng như sau:
- Nhỏ mắt và mũi Lasota ngay khi gà mới 1 ngày tuổi, tiếp theo là lần nhỏ thứ hai khi gà 25 ngày tuổi.
- Tiêm vắc xin dịch tả hệ I hoặc sử dụng vắc xin vô hoạt nhũ dầu khi gà 45 ngày tuổi.
Vắc xin nhập khẩu như Restos, Sotasec (từ Pháp), và Imopest (từ Mỹ) cũng là những lựa chọn hiệu quả.
Quan trọng, sau khi tiêm chủng vắc xin dịch tả, tránh sử dụng thêm kháng thể từ các vắc xin virus khác trong khoảng thời gian 5 – 7 ngày. Đảm bảo chỉ tiêm vắc xin cho những con gà khỏe mạnh, không mang bệnh.
Bên cạnh việc tiêm chủng, việc duy trì vệ sinh chuồng trại sạch sẽ là vô cùng cần thiết. Thực hiện phun thuốc sát trùng định kỳ không chỉ trong khu vực chăn nuôi mà còn ở khu vực xung quanh, tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình và nguyên tắc phun thuốc sát trùng, nhằm giảm thiểu rủi ro mắc bệnh cho đàn gà.
>> Xem thêm: Cách chăm sóc gà chọi tơ nhất định sư kê phải biết
Cách trị bệnh dịch tả gà
Hiện tại, không tồn tại thuốc đặc trị cụ thể cho bệnh dịch tả ở gà. Phương pháp quản lý và điều trị bệnh hiệu quả nhất chủ yếu tập trung vào việc áp dụng các biện pháp vệ sinh và phòng ngừa để ngăn chặn sự bùng phát của bệnh. Trong trường hợp dịch bệnh đã xuất hiện, việc bổ sung các chất điện giải, vitamin C và áp dụng liệu pháp kháng thể có thể hỗ trợ quá trình phục hồi. Điều này bao gồm:
- Sử dụng kháng thể Gumboro, sản phẩm của Hanvet, được tiêm cho gà với liều lượng từ 1ml đến 2ml dành cho những con gà nặng từ 500g đến 1000g. Tiêm nhắc lại sau 5 ngày kể từ khi gà bắt đầu phục hồi.
- Pha chế các dung dịch chứa chất điện giải và vitamin B, C vào nước uống cho gà, giúp tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ quá trình hồi phục.
- Kết hợp sử dụng các loại kháng sinh phổ rộng như Genta-costrim, Tylo-50, Ampi – Septol, Neotestol, K.C.N.D, Colidox – plus trong điều trị, tăng cường hiệu quả kiểm soát bệnh.
Đáng lưu ý, sự khả dụng của các loại thuốc có thể khác nhau tùy theo từng địa phương. Do đó, người chăn nuôi có thể tham khảo ý kiến tại các trạm thú y để lựa chọn những sản phẩm tương tự, nếu không tìm thấy những tên thuốc cụ thể được nhắc đến.
Chúng tôi luôn trân trọng và quan tâm đến những phản hồi, suy nghĩ, cũng như chia sẻ kinh nghiệm từ phía cộng đồng người chăn nuôi, nhằm nâng cao hiệu quả phòng và điều trị bệnh cho đàn gà.